giza eta gizarte-zientzien aldizkaria
ISSN: 1130-5738
Gerra aurreko euskal kazetaritza behar bezala ezagutzeko ezinbestekoa da prentsa abertzalea ikertzea, euskaraz idatzitako kazetaritza haiek bakarrik egin ez bazuten ere. Pentsamolde sabindarrean euskarari zeregin menpekoa ematen zaio, arrazaren ikur bihurtuz, eta horregatik aldizkari eta egunkari jeltzale gehienetan hizkuntzak oso betebehar testimoniala betetzen du. Hala ere, badago euskara hutsezko aldizkaririk, hala nola 30.eko hamarkadan Lauaxetak abian jarri zuen Euzko astekaria. Bestalde, jeltzaleen egunkaria zen Euzkadi-n ere hiru idazle bikainek eratzen dute euskarazko informazioa emateko modu bat hango Euzkel orria-n: Kirikiñok, Orixek eta Lauaxetak.
Â
In this article, we research some Basque-language press of the nationalist parties before the Civil War. Although they were not the only ones that published Basque-language papers, and maybe they were not the most important either, we must refer to nationalist papers if we want to know well the pre-war Basque journalism. In Sabino Arana’s ideology, language receives only a subordinate function, because he saw it as a signe of the Basque race. Because of that, Basque-language is only a testimonial part of the P.N.V.’s papers. Nevertheless, there are some exclusively Basque-language nationalist papers, such as Euzko, a weekly that Lauaxeta created in 1932. Also in P.N.V.’s principal journal, Euzkadi, appears a Basque-language section, Euzkel orria, where three good writers construct a form of giving the information in Basque language Kirikiño, Orixe and Lauaxeta.